با تغییر و تحولات عمیق در حوزه های ارتباطات و تعاملات انسان ها، سرمایة اجتماعی (اعتماد و تعامل مردم با مردم، مردم با دولت، دولت با مردم و. . . ) به عنوان مؤلفه ای مؤثر و برجسته در زیستمان سیاسی اجتماعی شهروندان مطرح شد. درهمین چارچوب در الگوی حکمرانی جمهوری اسلامی ایران، سرمایه اجتماعی و قدرت نرم، نقشی کلیدی و محوری داشته است؛ به طوری که قریب به اتفاق اندیشمندان و تحلیلگران داخلی و خارجی علل وقوع انقلاب اسلامی، استمرار و تثبیت اهداف و عبور از بحران های مختلف (سیاسی، نظامی، اقتصادی و فرهنگی) پس از انقلاب را به همین امر نسبت دادهاند. جنگ ترکیبی و شناختی ازجمله تاکتیک هایی است که با هدف تضعیف سرمایه ی اجتماعی و در استمرار راهبرد های فرهنگی سیاسی نظام سلطه علیه جمهوری اسلامی ایران در پروپاگاندای و فضاسازی رسانه ای آنها مطرح شده است. در بررسی مسئله و جمع آوری داده ها علاوه بر استفاده از منابع کتابخانه ای، اسنادی و فضای مجازی از مصاحبة عمیق با نخبگان و افراد صاحبنظر (رسانه ای، سیاسی، دانشگاهی و. . . ) نیز بهره گیری شد. پس از جمع آوری داده های مفهومی و کدگذاری محورهای مختلف، در نفر هشتم اشباع نظری حاصل شد. یافته های پژوهش با روش کیفی و استراتژی گرنددتئوری حاکی از آن بود که مؤلفه های رسانه ای (فضاسازی رسانه ای، شبهات سیاسی مذهبی و. . . )، اقتصادی (التهابات اقتصادی، وضعیت معیشتی رفاهی، اشتغال و. . . )، سیاسی (فضای باز سیاسی، مطالبه گری، حکمرانی خوب، شایسته سالاری و. . .، فرهنگی اجتماعی (ذائقه سنجی، سبک زندگی، کارآمدی نهادهای فرهنگی تربیتی و. . . )، روان شناختی (احساس محرومیت و تبعیض، مختصات دوران جوانی)، نقش مستقیم و غیرمستقیم در تقویت یا تضعیف سرمایه اجتماعی دارند؛ ضروری است با نگاهی میان رشته ای و جامع، راهبردها و راهکارهای عملیاتی مناسبی طراحی و تدوین شود.

هدف پژوهش بررسی تاثیر آموزش مولفه های سرمایه روان شناختی به مدیران، بر افزایش اشتیاق شغلی کارکنان بود. پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون - پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. نمونه پژوهش 44 مدیر بودند که با روش تصادفی به دوگروه آزمایش و کنترل تخصیص یافتند. به منظور بررسی تاثیر مداخله آزمایشی از میان کارکنان زیرمجموعه هر مدیر، 2 تا 3 نفر (در مجموع 99 نفر) به طور تصادفی انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارش شدند. جهت گردآوری داده ها از دو پرسشنامه سرمایه روان شناختی آوولیو و یوسف لوتانز و پرسشنامه اشتیاق شغلی گالوپ استفاده شد. بر اساس یافته های پژوهش بین دو گروه کنترل و آزمایش، از حیث مولفه نیازهای اساسی و حمایت مدیریت تفاوت معناداری وجود داشت. اما در مولفه های کارگروهی و فرصت های پیشرفت تفاوت معناداری بین دو گروه مشاهده نشد. به طور کلی نتایج پژوهش نشان داد آموزش سرمایه روان شناختی به مدیران باعث افزایش اشتیاق شغلی کارکنان می گردد.

زمینه و هدف: سرمایه روان شناختی مفهومی است که با الهام از روان شناسی مثبت گرا و با ترکیب حالت های روان شناختی مثبت قابل توسعه و سازمان مثبت گرا مطرح شده است و انضباط از ارکان اصلی پایداری و تداوم هر حوزه ای است و ضرورت انضباط در تمامی جوامع انسانی به شدت احساس می شود؛ بنابراین این پژوهش درصدد بررسی روابط حاکم بین دو مقوله سرمایه روان شناختی و نهادینه شدن انضباط در مراکز آموزش ناجا است.روش شناسی: روش پژوهش حاضر از حیث هدف، کاربردی و از منظر روش اجرا، توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق شامل سربازان آموزشی مرکز آموزش شهید باهنر ناجا استان کرمان در سال 1394 بوده و با توجه به نوع پژوهش و تعداد متغیرهای مورد مطالعه، با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 260 نفر به شیوه تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. روش گردآوری اطلاعات و داده ها در این پژوهش، کتابخانه ای و پیمایشی است و ابزار گردآوری در این روش ها نیز به ترتیب، فیش برداری و پرسش نامه محقق ساخته است.یافته ها و نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که رابطه مثبت و معنی داری بین ابعاد سرمایه روان شناختی و نهادینه شدن انضباط وجود داشته و به ترتیب مولفه های امیدواری 0.685، تاب آوری 0.679 و خودکارآمدی 0.671 بیش ترین رابطه مثبت و معنی دار و مولفه خوش بینی 485/0کم ترین رابطه معنی داری را به خود اختصاص داده است.

زمینه و هدف: امروزه جمعیت نوجوانان طلاق به دنبال ازدیاد آمار طلاق در حال افزایش است و مشکلات و مسائل حاصل از طلاق در این مرحله تکاملی می تواند بر خودارزشمندی و سرمایه روان شناختی آنها تاثیرگذار باشد. لذا هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش پذیرش و تعهد بر خودارزشمندی و سرمایه روان شناختی نوجوانان طلاق تحت حضانت مادر بود. روش و مواد: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه نوجوانان طلاق تحت حضانت مادر و مشغول به تحصیل در مدارس متوسطه دوم شهر ساری در سال تحصیلی 97-1396 بودند که نمونه ای به تعداد 60 نفر از این جامعه آماری از طریق نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 30 نفر) گمارده شدند. گروه آزمایش در هشت جلسه آموزش پذیرش و تعهد شرکت نمودند در حالی که گروه گواه آموزشی در آن دوره دریافت نکردند. به منظور سنجش متغیرهای وابسته از پرسشنامه های خودارزشمندی و سرمایه روان شناختی استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری در نرم افزار SPSS-22 استفاده شد. یافته ها: میانگین (انحراف معیار) سن شرکت کنندگان در گروه آزمایش (3/5) 2/16 و گروه گواه، (3/6) 7/16 سال بود. میانگین (انحراف معیار) سرمایه روان شناختی گروه آزمایش در پیش آزمون (8/13) 4/85 بود که در پس آزمون به (7/16) 3/99 افزایش یافت (01/0>P) اما میانگین (انحراف معیار) گروه گواه در پیش آزمون (9/12) 6/85 بود که در پس آزمون به (2/14) 4/86 رسید که از نظر آماری معنادار نبود. همچنین میانگین (انحراف معیار) خودارزشمندی گروه آزمایش در پیش آزمون (6/17) 9/124 بود که در پس آزمون به (1/22) 2/167 افزایش یافت (01/0>P) اما میانگین (انحراف معیار) گروه گواه در پیش آزمون (4/16) 8/123 بود که در پس آزمون به (9/17) 125 رسید که از نظر آماری معنادار نبود. نتیجه گیری: مطالعه نشان داد که آموزش پذیرش و تعهد گروهی منجر به بهبود خودارزشمندی و افزایش سرمایه روان شناختی در فرزندان طلاق شد.

این پژوهش با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس سرمایه روان شناختی مثبت اجرا شد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه کارکنان ستادی نواحی شش گانه آموزش وپرورش در سال 1394 تشکیل می دادند که تعداد 325 نفر به روش تصادفی طبقه ای مبتنی بر سهم و بر اساس فرمول تعیین حجم نمونه کوهن، مانیون و موریسون (2000) به عنوان نمونه در نظر گرفته شدند و مقیاس سرمایه روان شناختی لوتانز، یوسف و آوولیو (2007) در مورد آنان اجرا گردید. پژوهش در پایایی از ضرایب آلفای کرونباخ و در روایی سازه از تحلیل عاملی تاییدی مبتنی بر مدل یابی معادلات ساختاری استفاده نمود. ضرایب آلفای کرونباخ برای مقیاس سرمایه روان شناختی مثبت برابر 0.89 و برای خرده مقیاس های خوش بینی، امید، تاب آوری و خودکارآمدی به ترتیب 0.70، 0.83، 0.73 و 0.87 به دست آمد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی تک عاملی و چهار عاملی مبتنی بر مدل نظری لوتانز و همکاران نشان داد که مدل چهار عاملی از شاخص های برازندگی مطلوب تری نسبت به مدل تک عاملی برخوردار است. شاخص های برازش مطلوب می باشند. همبستگی بین کل مقیاس سرمایه روان شناختی مثبت با عامل های خوش بینی، امید، تاب آوری و خود-کارآمدی به ترتیب 0.76، 0.87، 0.78 و 0.84 است که روایی مطلوبی را نشان می دهد. همبستگی بین عامل ها هم بین 0.41 تا 0.62 است که در سطح (P<0.01) معنی دار است. به منظور بررسی روایی افتراقی مقیاس سرمایه روان شناختی مثبت، از اجرای همزمان مقیاس رفتار ضد بهره ور استفاده شد، نتیجه نشان داد که مقیاس سرمایه روان شناختی مثبت و مقیاس رفتار ضد بهره ور همبستگی منفی (-0.39) دارد. بین سرمایه روان شناختی مثبت کارکنان شش ناحیه آموزش وپرورش، تفاوت معنادار در سطح (P<0.05) وجود ندارد، ولی بین سرمایه روان شناختی مثبت کارکنان زن و مرد آموزش وپرورش، تفاوت معنادار در سطح (P<0.05) وجود دارد. بنابر مقادیر به دست آمده می توان این مقیاس را دارای روایی و پایایی برای انجام مطالعات آتی در نظر گرفت.

زمینه و هدف: سرمایه روان شناختی مفهوم جدیدی در حوزه روان شناسی مثبت گرا است که نقش مهمی در سلامت ادراکی و روان شناختی فرد ایفا می کند. این پژوهش با هدف تعیین رابطه و پیش بینی تعهد سازمانی و آموزش اثربخش از طریق سرمایه روان شناختی با توجه به نقش تعدیل کننده سرمایه اجتماعی صورت گرفت.روش کار: تحقیق توصیفی حاضر از نوع همبستگی بود و برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه های استاندارد و محقق ساخته استفاده شد. جامعه آماری شامل کلیه اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تبریز (650 نفر) بود که طبق جدولMorgan ، 240 نفر از آنان به صورت تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی Pearson و رگرسیون چندگانه تعدیل کننده در نرم افزار آماری SPSS استفاده گردید.یافته ها: یافته ها حاکی از معنی دار بودن روابط بین متغیرهای پژوهش بود. همچنین نقش تعاملی سرمایه روان شناختی و سرمایه اجتماعی بر تعهد سازمانی و آموزش اثربخش اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تایید شد؛ به این صورت که برای استادان با سرمایه اجتماعی بالا، افزایش سرمایه روان شناختی با افزایش تعهد سازمانی و آموزش اثربخش همراه بود.نتیجه گیری: نتایج حاصل شده بر ضرورت بازشناسی نقش تعاملی سرمایه روان شناختی و سرمایه اجتماعی بر تعهد سازمانی و آموزش اثربخش تاکید دارد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی مفهوم توانمندسازی روان شناختی و رابطه آن با سرمایه روان شناختی معلمان بود. روش آماری پژوهش توصیفی – همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش، کلیه معلمان رسمی و تمام وقت مدارس ابتدایی شهر اصفهان بودند که در سال تحصیلی 93-92 مشغول به تدریس بوده و تعداد آنها 4805 نفر بود. از این تعداد 200 نفر مطابق با روش تعیین حجم نمونه استیونز (1996) و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم جامعه به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری در پژوهش حاضر پرسشنامه توانمندسازی روان شناختی اسپریتزر و میشرا (1995) و پرسشنامه سرمایه روان شناختی لوتانز و همکاران (2007) بود. هر دو پرسشنامه به منظور روایی محتوایی مورد بازنگری و تایید هفت نفر متخصص مدیریت قرار گرفت. پایایی پرسشنامه ها نیز از طریق ضریب آلفای کرونباخ برآورد گردید. نتایج پژوهش نشان داد که بین سرمایه روان شناختی و ابعاد آن (خودکارآمدی، امیدواری، انعطاف پذیری و خوش بینی) و توانمندسازی روان شناختی معلمان مدارس ابتدایی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد (p£0.05). همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون نشان دادکه هر چند سرمایه روان شناختی در کل قادر به پیش بینی توانمندسازی روان شناختی معلمان است، با وجود این، از بین ابعاد سرمایه روان شناختی امیدواری 21.9 درصد و انعطاف پذیری 3.6 درصد از توانمندسازی روان شناختی معلمان مدارس ابتدایی را پیش بینی می کنند و ابعاد خودکارآمدی و خوش بینی به تنهایی پیش بینی کننده توانمندسازی روان شناختی معلمان مدارس ابتدایی نیستند.